-|| Official & final results of the 1st standalone BESS auction in Greece (successful bidding prices) ||-

The 1st auction for standalone (FtM) BESS projects in the Greek market was held from June 17, 2023 to July 10, 2023. The official results of the aforementioned auction for Front-the-Meter (2-hour) Energy Storage projects were announced by the competent Regulatory Authority for Waste, Energy and Water (RAWEW) on Thursday, August 10, 2023 according to the envisaged timeline.

________________________________________________________________________________________________________

Key data/results

|> Lowest Successful Bidding Price: €33,948.00/MW/yr

|> Highest Successful Bidding Price: €64,112.00/MW/yr

|> Total Awarded Capacity: 411.79 MW

|> Total Capacity of the Participants: 3,299.55 MW

|> Oversubscription: >8.0x

|> Weighted Average Price of Successful Bids: €49,748.18/MW/yr

________________________________________________________________________________________________________

Selected BESS projects and corresponding project companies

1) | 100 MW (50 MW, 25 MW, 25 MW) held by Helleniq Energy |

2) | 98 MW (50 MW, 48 MW) held by PPC |

3) | 100 MW (50 MW, 25 MW, 25 MW) held by Intra Energy (Intrakat) |

4) | 48 MW held by Aenaos – Energy Systems (Mytilineos) |

5) | 7.8 MW held by Energeiaki Techniki Anaptyxiaki SA |

6) | 49.99 MW held by Energy Bank I PC |

7) | 8 MW held by an Energy Community |

________________________________________________________________________________________________________

It is mentioned that RAWEW had set the ceiling at €115,000.00/MW/yr. The participants submitted their bids for 10-year Contracts for Difference (CfDs) for revenues from their future Battery Energy Storage Systems. The selected investors will also gain from grants the amount of €200,000.00/MW (on CapEx) to build their projects.

The developers were obligated to submit a Letter of Guarantee (LoG) of €35,000/MW in order to participate in the tender, as well as a LoG of €250,000/MW for the timely completion and a LoG of €200,000/MW for the proper operation of their installations.

_________________________________________________________________________________________________________

| Future plan for BESS auctions in the Greek market |

Greece is planning two (2) addditional FtM BESS auctions within 2023. The 2nd auction is expected to be held in September for 300 MW. The 3rd bidding is scheduled to take place by the end of the year for additional 300 MW, bringing the total awarded capacity for BESS auctions this year to 1 GW.

According to the draft National Energy and Climate Plan (NECP) of Greece, the target for 2030 is at 2.5 GW of installed capacity for pumped hydro projects and a whopping installed capacity of 5.6 GW for BESS projects, contributing in the management of increased RES intermittency.

The BESS auctions are expected to pave the way for similar auctions from the Regulatory Authority for Waste, Energy and Water (RAWEW) as regards RES projects with embedded (Behind-the-Meter / BtM) BESS i.e. collocated RES+BESS projects, based on the Official Government Gazette under the nr.: 3328/ B’/May 19, 2023.

Moreover, the new round of RES (Wind+PV) auctions will be carried out in October 2023. The call for auction is expected to be published within September. The auctioned capacity is expected to be 1,662 MW. The regular capacity will be 1,200 MW, however will be transferred additional capacity of 462 MW that had not been awarded due to limited participation in the previous auction as of September 2022.

• Reference (Ceiling) Price for PV projects >1MW: €54.00/MWh
• Reference (Ceiling) Price for Wind projects >6MW: €63.00/MWh

As of December 2022, there is strong potential for additional RES generation capacity, of 7.9 GW for PV energy and 4.8 GW for Wind energy (2.9 GW for onshore Wind energy and 1.9 GW for offshore Wind energy) according to the 2030 targets set in the draft National Energy Climate Plan (NECP) as of August 2023 which is under consultation. Core to reaching said targets, considering the current power grid congestion, is the development of energy storage systems, either in the form of stand-alone batteries (FtM) or jointly with generation from RES (RES+BESS i.e. BtM) in the same area. In specific, the total installed capacity of batteries is expected to reach 3.1 GW by 2030, according to draft NECP targets.

__________________________________________________________________________________________________________

The detailed official results of the aforementioned 1st BESS auction (Decision Nr. E-130/2023 of the RAWEW available in GR) in Greece are as follows:

20230810_1st-standalone-bess-auction-in-greece_official-results_grDownload

The views reflected in this article are the views of the author and do not necessarily reflect the views of the global EY organization or its member firms.

-|| RES Auctions as of Sep. 05, 2022 in Greece_|_Electricity prices for PV & Wind investments_|_Key Results and Brief Analysis ||-

New RES auctions held in Greece for RES (PV and Wind) Projects.

Greece held its latest round of (common) RES auction on September 05, 2022. Particularly, a capacity of 538.41 MW of PV and Wind investments was allocated (upon successful bids).

A total of 21 participants (RES projects totaling c.a. 960 MW) submitted bids. The energy/electricity prices (tariffs/FiP-CfD) ranged from €46/MWh to €60/MWh, while the weighted average was €47.98/MWh for PV projects and €57.66/MWh for Wind projects. The overall weighted average for both PV and Wind Projects was €50.97/MWh.

The high level of competition and the simplification of the licensing process were the main factors for the record low auction RES prices.

The results of the recent Greek RES auction are in line with results seen in tenders in other countries in Europe and globally.

The detailed official results of the aforementioned RES auction (Decision Nr. 691/2022 of the Regulatory Authority for Energy/RAE available in GR) are as follows:

decision-of-rae-nr.-691-2022_official-results-of-the-res-auction-as-per-sep.-05-2022-5Download

-|| GR for GRowth & V for a V-shaped GRecovery and Victory || GRevolution & GRebirth 2021: Invest in the future by investing in Greece of the post-COVID-19 era ||-

The world unprecedented recession in 2020 as a result of the global COVID-19 lockdown and the deep impact in Greece’s tourism-dependant economy could be an opportunity for a strong economic GRestart from 2021 onwards.

Due to the protracted postponement of reopening of companies and factories as well as the huge reduction in tourist arrivals the Greek GDP is going to shrink massively during 2020 especially in the summer taking into consideration that the Greek economy will lose at least half of tourism revenues due to coronavirus pandemic. A baseline scenario assumes lockdown measures will stay in effect until mid-May 2020 and be gradually lifted afterwards, including a resumption of tourism. However, after the lift of lockdown measures the tourist industry which produces a direct and indirect contribution of 25% to Greek GDP will be the locomotive of a mighty GRecovery and GDP GRowth rate of about +5% in 2021.

Moreover, it is worth mentioning that new GReat investment opportunities will arise in the post-coronavirus era not only from tourist sector but also from other several economic sectors of the highly-promising Greek market like Greek RES Market (Large-scale Wind and PV projects), Energy Sector, Maritime Sector, Research and new Technologies, Capital Market (via Athens Stock Exchange/ASE), Agricultural Sector, Construction Industry and Logistics.

The lift (asap) of the strict social distancing measures could trigger a V-shaped instead of a U-shaped GRecovery. The economic recovery will also gear up, thanks to the fiscal stimulus and the quick rebound of economic activity.

However, the deeper impact from COVID-19, the more incentives i.e. the more liquidity will be needed for a dynamic turnaround story.

Therefore, 2020 must be a year of action and preparation for revolutionary and radical changes that will lead to a new national GRebirth in 2021!

The countries that will succeed to lift the lockdown before the mid of May will have the ability to obtain a very significant competitive advantage in the new global economical, geopolitical and investment environment. Greece will be among the countries that will get the said competitive advantage. Moreover, the Greek population comes face to face with the need for fundamental changes in the near future so as to be ensured a sustainable and long term economic growth.

National purpose is a GDP Growth rate of over 5% in 2021 after a steep decline of Greece’s GDP in 2020.

-| More and more investors will find a market that looks very promising especially in 2021:  G R E E C E |-

<[!]> The new GRevolution of 2021 is on its way <[!]>

<[!]> GR for GRowth and V for a V-shaped GRecovery and Victory <[!]>

-| Η ενίσχυση του δημογραφικού δυναμικού της χώρας κρίνεται ως εκ των ων ουκ άνευ για την επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης |- (Financial Article in Greek)

Του Χρήστου Γκίκα*

Ουκ ολίγες φορές ιδιαιτέρως τα προηγούμενα έτη της χειμαζόμενης από την πρωτοφανή ύφεση Ελληνικής οικονομίας που κόστισε το 25% του ΑΕΠ της χώρας έχουν γραφτεί εκατοντάδες άρθρα από οικονομικούς αναλυτές, δημοσιογράφους, τεχνοκράτες, ειδικούς επιστήμονες και ανθρώπους της αγοράς για τις επιπτώσεις της οικονομικής αυτής καταστροφής καθώς και τους παράγοντες και κλάδους της οικονομίας που θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να θέσουν στο μέλλον τη χώρα σε μια βιώσιμη αναπτυξιακή τροχιά. Δυστυχώς έχει γίνει πολύ ακροθιγώς μνεία από ΜΜΕ, την πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς για έναν από τους βασικούς αν όχι το βασικότερο παράγοντα που καθορίζει την προοπτική ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας και αγοράς μιας χώρας. Ο παράγοντας αυτός δεν είναι άλλος από το δημογραφικό της δυναμικό.

Η μείωση του ΑΕΠ που υπέστη η χώρα μας κατά τη διάρκεια της κρίσης ήταν πραγματικά χωρίς προηγούμενο, ωστόσο η οικονομική αυτή κρίση έκανε τον κύκλο της και πλέον η χώρα ευρίσκεται σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης καίτοι αδύναμης (≈+1,5% το 2017 και +1,9% το 2018 με τις προβλέψεις να τοποθετούν τον ετήσιο ρυθμό ΑΕΠ πέριξ του +2% για την τριετία 2019-2021) παρά την κατάρρευση που προηγήθηκε κατά τα έτη 2008-2013 (-25%) και την στασιμότητα με ρυθμούς ΑΕΠ πέριξ του 0% κατά την τριετία 2014-2016 μετά την οποία θα αναμέναμε μια υψηλότερη ανάπτυξη κατά τα πρότυπα της αντίδρασης του «συμπιεσμένου ελατηρίου». Aξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα μας προ κρίσης ήταν εντός του Top-30 των μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη, ενώ πλέον καταλαμβάνει την 52^η θέση σε σύνολο 195 ανεξάρτητων κρατών (2019).

Το μεγάλο διακύβευμα για την μελλοντική πορεία της Ελληνικής οικονομίας και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους δηλ. της μεγέθυνσης του ΑΕΠ με ρυθμό υψηλότερο από την αύξηση του χρέους ώστε το κλάσμα δημόσιο χρέος/ΑΕΠ να βαίνει μειούμενο είναι η επίτευξη υψηλών ρυθμών βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης προϋποθέτει την προσέλκυση άμεσων μεγάλων εγχώριων και ξένων επενδύσεων, την ενίσχυση της κατανάλωσης και την αύξηση των εξαγωγών έναντι των εισαγωγών, ωστόσο για τη διατηρησιμότητα αυτής της ανάπτυξης απαιτείται η χώρα να διαθέτει ισχυρό δημογραφικό δυναμικό. Ισχυρό δημογραφικό δυναμικό σημαίνει ισχυρή αγορά και κατ’ επέκτασιν υψηλότερη κατανάλωση αλλά και ελκυστικότητα στην προσέλκυση μεγάλων στρατηγικών επενδύσεων σε καίριους κλάδους της εθνικής οικονομίας όπως η ενέργεια (ΑΠΕ και υδρογονάνθρακες), ο τουρισμός, τα μεγάλα έργα υποδομής, η αγροτική παραγωγή και η ναυτιλία.

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας παράλληλα με την οικονομική ύφεση γιγαντώθηκε η πολύ σοβαρότερη, πολυπλοκότερη και πολύ μεγαλύτερης διάρκειας δημογραφική κρίση του Ελληνικού κράτους. Η χώρα μας ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ‘80 αντιμετώπιζε οξύ πρόβλημα γηράσκοντος και αυξανόμενου με το σταγονόμετρο γενικού πληθυσμού το οποίο ωστόσο λόγω της οικονομικής κρίσης και ιδιαιτέρως από το 2010 και μετά άρχισε να λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις εφόσον πέραν της γήρανσης σημειώνεται πλέον πρωτοφανή και εξόχως ανησυχητική για οικονομικούς αναλυτές και ειδικούς δημογράφους επιστήμονες μείωση του πληθυσμού σε απόλυτους αριθμούς. Αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτης μείωσης σε απόλυτους αριθμούς του πληθυσμού της χώρας είναι τόσο το υψηλά αρνητικό φυσικό ισοζύγιο (λιγότερες γεννήσεις από θανάτους/negative natural change) όσο και το αρνητικό μεταναστευτικό ισοζύγιο της χώρας (negative net migration rate) κατά την πενταετία 2011-2015 οπότε και έλαβαν χώρα περίπου 250.000 περισσότερες εκροές από εισροές μεταναστών. Εκτιμάται ότι οι συνολικές εκροές κυρίως νέων και υψηλά καταρτισμένων Ελλήνων πλησίασε τον αριθμό του μισού εκατομμυρίου ατόμων. Λαμβανομένης υπ’ όψιν και της τεράστιας μείωσης των γεννήσεων (το 2018 καταγράφηκαν μόλις 87.074 γεννήσεις έναντι 120.886 θανάτων) η συνολική μείωση του πληθυσμού της χώρας ξεπέρασε τις 400.000 άτομα μέσα σε οκτώ (8) μόλις έτη (2012-2019). Ο αριθμός αυτός είναι εξωπραγματικός για μια ήδη υπερβολικά γηρασμένη χώρα με συνολικό πληθυσμό 10,7 εκατομμυρίων (εκτίμηση Eurostat 01.01.2019). Πιο συγκεκριμένα ο υπολογιζόμενος συνολικός πληθυσμός της χώρας από 11,123 εκατ. το 2011 μειώθηκε σε 10,722 εκατ. κατοίκους το 2019 όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα.

Πηγές: Eurostat, ΕΛ.ΣΤΑΤ.,ΥΠΕΣ

Σημειώσεις:

*Σημειώνεται ότι ο μόνιμος πληθυσμός της χώρας σύμφωνα με την επίσημη απογραφή του Μαΐου του 2011 της EΛ.ΣΤΑΤ. ήταν 10.816.286 κατ. Κατά την απογραφή του 2011 σημειώθηκε σύμφωνα με σχετική έρευνα κάλυψης της ΕΛ.ΣΤΑΤ. μια υποεκτίμηση του μόνιμου πληθυσμού της χώρας (σφάλμα κάλυψης) της τάξεως του 2,83% (ποσοστό συμβατό με στόχους ποιότητας για απογραφές σύμφωνα και με τη διεθνή πρακτική). Αυτός είναι και ο λόγος που σημειώνεται η διαφορά ανάμεσα στον πληθυσμό του 2011 της ΕΛ.ΣΤΑΤ. των 11,123 εκατ. κατ. την 01.01.2011 με τον μόνιμο πληθυσμό που τελικώς απογράφηκε το ίδιο έτος και ο οποίος ήταν 10.816.286 κάτοικοι. Ο επίσημος πληθυσμός της χώρας βάσει της τελευταίας απογραφής του 2011 είναι αυτός (όλοι οι λοιποί αριθμοί αποτελούν εκτιμήσεις). Ο πληθυσμός των 10.816.286 κατ. θα συγκριθεί με τον μόνιμο πληθυσμό που θα προκύψει από τα αποτελέσματα της επόμενης απογραφής του 2021. 

**H διαφορά αυτή προκύπτει λαμβάνοντας υπ’ όψιν την φυσική κίνηση του πληθυσμού σε κάθε έτος (net natural change) καθώς και το μεταναστευτικό ισοζύγιο (net migration rate = immigrants – emigrants).

***Ο αριθμός αυτός αφορά τη διαφορά γεννήσεων-θανάτων κατά το διάστημα 01.01.2019-09.09.2019 σύμφωνα με τα Στατιστικά των Ληξιαρχικών Πράξεων που δημοσιεύει το Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠΕΣ).

---

Το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί κατ’ ουσίαν το σοβαρότερο οικονομικό, κοινωνικό και εθνικό πρόβλημα της χώρας μας. Ιδιαιτέρως όσον αφορά την οικονομία και την μεγάλη σημασία του δημογραφικού δυναμικού στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης αρκεί κανείς να σκεφθεί ότι το εργατικό δυναμικό της χώρας (συνολικός αριθμός απασχολουμένων) φθάνει τα 3,923 εκατ. (στοιχεία Μαΐου 2019). Την ίδια ώρα οι άνεργοι φθάνουν τον αριθμό των 0,815 εκατ. όταν ο αριθμός των συνταξιούχων έχει ξεπεράσει τα 2,52 εκατ. εμφανίζοντας αυξητικές τάσεις εξαιτίας της αύξησης των αιτημάτων για συνταξιοδότηση τα τελευταία χρόνια και φυσικά κυρίως της επικίνδυνα επιταχυνόμενης γήρανσης του πληθυσμού. Ως εκ τούτου τα 3,923 εκατομμύρια των απασχολουμένων (εκ των οποίων οι 565.000 είναι εργαζόμενοι στον στενό δημόσιο τομέα με τους εργαζομένους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα/ΝΠΙΔ να φθάνουν τους 740.000) καλούνται να παράξουν το συνολικό ΑΕΠ της χώρας των 10,7 εκατομμυρίων (3,18 εκατ. είναι οι απασχολούμενοι του ιδιωτικού τομέα – ιδιωτικοί υπάλληλοι και αυτοπασχολούμενοι). Όπως γίνεται κοινώς κατανοητό η αναλογία εργαζομένων-συνταξιούχων ευρίσκεται σε οριακό σημείο (η κατάσταση ήταν ακόμη χειρότερη κατά την κορύφωση της οικονομικής κρίσης στα μέσα του 2013 οπότε και η ανεργία είχε αγγίξει το ασύλληπτο 28% με τους απασχολουμένους να φθάνουν μόλις τα 3,5 εκατ.) και η ενίσχυση του πληθυσμού της χώρας με την παράλληλη ανακοπή της δημογραφικής κατάρρευσης κρίνεται ως εκ των ων ουκ άνευ προκειμένου το ασφαλιστικό σύστημα (και όχι μόνο) να μην απειληθεί με πλήρη κατάρρευση στο μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.

---

Μέτρα ανακοπής της δημογραφικής κατάρρευσης και ενίσχυσης του πληθυσμού της χώρας.

Πολλοί εγχώριοι και διεθνείς φορείς (όπως ΟΟΣΑ, EE, ΔΝΤ κ.α.) έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για το δημογραφικό πρόβλημα το οποίο αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας της χώρας μας η οποία εξελίσσεται σε μια κοινωνία με έλλειψη της απαιτούμενης «αδρεναλίνης» του νεανικού πληθυσμού ο οποίος βαίνει ανησυχητικά μειούμενος και ο οποίος με την όρεξη του για δημιουργία και νέες καινοτόμες ιδέες θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια ισχυρή οικονομική ανάπτυξη  που τόσο έχει ανάγκη η χώρα.

Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω και για το γεγονός ότι το δημογραφικό πρόβλημα θα αποτελέσει σοβαρή τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη τις επόμενες δεκαετίες κρίνεται απαραίτητο να ευαισθητοποιηθεί η πολιτεία και όλοι οι συναρμόδιοι φορείς προκειμένου να ληφθούν μέτρα άμεσης προτεραιότητας για την ανακοπή της φθίνουσας πορείας του πληθυσμού της χώρας.

Για το λόγο ότι το δημογραφικό πρόβλημα είναι ένα σύνθετο και εξόχως περίπλοκο ζήτημα που δεν περιορίζεται μόνο στο οικονομικό σκέλος αλλά αποτελεί και θέμα κοινωνικής συμπεριφοράς, τάσεων και προτύπων της σύγχρονης κοινωνίας γίνεται κατανοητό ότι η αντιμετώπισή του είναι εξίσου δύσκολη και απαιτείται η εφαρμογή μακροπρόθεσμων πολιτικών.

Σε κάθε περίπτωση ορισμένα μόνο μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μια και αρκετά χρόνια τώρα αναλωνόμαστε σε θεωρίες επί του ζητήματος δίχως δυναμική πρακτική αντιμετώπιση είναι τα εξής:

1. Θέσπιση μιας εθνικής στρατηγικής με μακροπρόθεσμο ορίζοντα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος με βάση το πόρισμα της Έκθεσης της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων του 2018. Πρέπει να καταστεί σαφές και στον τελευταίο κομματικό οργανισμό και άνθρωπο που ασχολείται με τα κοινά αυτής της χώρας ότι η εφαρμογή σοβαρής δημογραφικής πολιτικής αποτελεί εθνικό καθήκον και φυσικά χρόνος για ανούσιες αντιπαραθέσεις ειδικά επί του δημογραφικού ζητήματος δεν υπάρχει.

2. Αύξηση των κονδυλίων του κρατικού προϋπολογισμού για την παροχή πολλαπλάσιων ποσών ως επίδομα τέκνων. Οι αυξήσεις των παροχών επιδόματος τέκνου κατά 40% (στα 910 εκατ. ευρώ το 2018 από 650 εκατ. ευρώ το 2017) σε 698.800 οικογένειες που έλαβαν χώρα το 2018 καθώς και το επίδομα τοκετού των 2.000 ευρώ (για κάθε γέννα) που θα εφαρμοστεί από 1^ης/1^ου/2020 και μετά βεβαίως και είναι θετικά μέτρα ωστόσο θα πρέπει να τονιστεί ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι αρκετά για να ωθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδί ή επιπλέον παιδιά προκειμένου να ανακοπεί η δραματική πτώση των γεννήσεων (μόλις 87.074 γεννήσεις το 2018 ήτοι 1,35 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας και μόλις 57.757 γεννήσεις από 01.01.2019 έως 09.09.2019).

3. Άμεση εφαρμογή γενναίων μέτρων φοροελαφρύνσεων στα νέα ζευγάρια που αποκτούν παιδί και στις πολύτεκνες οικογένειες. Η αύξηση του ορίου του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί από 1^ης/1^ου/2020 είναι βεβαίως καλοδεχούμενη ωστόσο αμέσως μόλις το επιτρέψουν τα δημοσιονομικά της χώρας (πορεία φορολογικών εσόδων) το αφορολόγητο όριο για κάθε παιδί θα πρέπει να αυξηθεί πολύ περισσότερο (π.χ. στα 3.000 ή 4.000 ευρώ) προκειμένου να έχει ουσιαστικό θετικό αντίκτυπο στην εκάστοτε οικογένεια. 

4. Θέσπιση πρόσθετου πολύ υψηλότερου πολυτεκνικού επιδόματος για τις οικογένειες που αποκτούν τρία ή και περισσότερα παιδιά (πέραν του επιδόματος τέκνου που προαναφέρθηκε).

5. Ίδρυση νέων βρεφονηπιακών σταθμών που θα καλύπτουν τις ανάγκες των εργαζόμενων μητέρων όχι μόνο στην Αττική, Θεσσαλονίκη και τα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά σε ολόκληρη την επικράτεια σε πρωτεύουσες νομών αλλά και μικρότερες πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά. Η υλοποίηση του εν λόγω μέτρου είχε καλυφθεί στο παρελθόν από πόρους του ΕΣΠΑ σε ικανοποιητικό επίπεδο και μπορεί να καλυφθεί και ενισχυθεί έτι περαιτέρω από πόρους του νέου ΕΣΠΑ. Επιπλέον απαιτείται επέκταση του ωραρίου των παιδικών σταθμών, με ποιοτικό πρόγραμμα και τις κατάλληλες υποδομές, ούτως ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εργαζόμενων γονέων.

6. Υλοποίηση θετικών μέτρων και πολιτικών για την ανάσχεση της μετανάστευσης του επιστημονικού δυναμικού της χώρας στο εξωτερικό (brain drain) και παροχή κινήτρων στους Έλληνες που εγκατέλειψαν τη χώρα λόγω της οικονομικής κρίσης να παλιννοστήσουν (brain gain) ενισχύοντας το εργατικό και δημογραφικό δυναμικό της.

7. Λελογισμένη ενσωμάτωση/κοινωνική ένταξη όσο το δυνατόν περισσότερων οικονομικών μεταναστών/στριών και προσφύγων στον γηγενή πληθυσμό της χώρας εφόσον πληρούνται οι απαιτούμενες προϋποθέσεις (γέννηση παιδιών μεταναστών στην Ελλάδα, φοίτηση μεταναστών στα ελληνικά σχολεία, επάρκεια στην γνώση της Ελληνικής κλπ.). Η πατρίδα μας θα πρέπει μόλις το ευνοήσουν οι οικονομικές συνθήκες (πτώση της ανεργίας λίγο κάτω ή κοντά στο 10%) να καταστεί χώρα υποδοχής μεταναστών προκειμένου να ενισχύσει το δημογραφικό δυναμικό της. Ένα θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο (positive net migration rate) της τάξεως των 30.000-40.000 ατόμων ετησίως θα ήταν πρωτεύουσας σημασίας για την ενίσχυση του πληθυσμού της χώρας με σημαντική συμβολή στην οικονομική της ανάπτυξη. Στo θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο λαμβάνεται φυσικά υπ’ όψιν και η παλιννόστηση μεγάλου μέρους των Ελλήνων που εγκατέλειψαν την χώρα λόγω της οικονομικής κρίσης όπως αναφέρθηκε άνωθι. Υπογραμμίζεται ωστόσο ότι οι ενισχύσεις του πληθυσμού της χώρας μέσω της ενσωμάτωσης μεταναστών αποτελούν μόνο «ενέσεις» στο δημογραφικό δυναμικό της και όχι επίλυση του δημογραφικού προβλήματός της μια και για την επίλυση του προβλήματος αυτού απαιτείται παράλληλα σημαντική αύξηση των γεννήσεων του μόνιμου γηγενούς πληθυσμού των 10,7 εκατ.

8. Προσέλκυση και υλοποίηση πολυάριθμων και μεγάλων άμεσων εγχώριων και ξένων στρατηγικών επενδύσεων οι οποίες θα δημιουργήσουν δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας μειώνοντας το συντομότερο δυνατόν την ανεργία σε μονοψήφιο ποσοστό (κάτω του 10%) και αυξάνοντας τον αριθμό των εργαζομένων της χώρας στα 4,5 εκατ. (από 3,922 εκατ. που είναι σήμερα). Η ανάγκη ενός επενδυτικού σοκ μέσω της υλοποίησης εμβληματικών επενδύσεων (όπως το mega project στο Ελληνικό των 8 δισ. ευρώ) κρίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Φυσικά η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων ανδρών και γυναικών απέναντι σε οποιουδήποτε είδους ασυδοσία από πλευράς των εταιρειών που υλοποιούν τα επενδυτικά σχέδια καθίσταται απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί η διάχυση του παραγόμενου πλούτου στο ευρύ φάσμα του γενικού πληθυσμού της χώρας. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος η οικονομική ανάπτυξη πέρα από ισχυρή να καταστεί υγιής και διατηρήσιμη.

9. Η επίτευξη ανάπτυξης και θετικών ρυθμών ΑΕΠ πρέπει να συνοδευθεί από ανάλογη ενίσχυση των εισοδημάτων προκειμένου να αποτραπεί το φαινόμενο που παρατηρείται σε χώρες όπως η Λετονία και η Ρουμανία οι οποίες παρότι κατάφεραν πρωτοφανή δημοσιονομική εξυγίανση και το ΑΕΠ τους πλέον «τρέχει» με ρυθμούς άνω του 3%, ο πληθυσμός τους συνεχίζει να αποδεκατίζεται. Συγκεκριμένα ο πληθυσμός της Λετονίας έχει μειωθεί στα 1,92 εκατ. (2019) όταν το 1990 έφθανε τα 2,67 εκατ. ενώ ο πληθυσμός της Ρουμανίας έχει μειωθεί στα 19,4 εκατ. (2019) όταν το 1990 έφθανε τα 23,2 εκατ. Στον αντίποδα χώρες με ισχυρή και ποιοτική οικονομική ανάπτυξη και σοβαρή δημογραφική πολιτική (αύξηση γεννήσεων και ενσωμάτωση μεταναστών) είναι η Σουηδία η οποία αντιμετώπιζε ανάλογο δημογραφικό πρόβλημα με της Ελλάδος και πλέον έχει αυξήσει τον πληθυσμό της από 8,9 εκατ. το 2002 σε 10,27 εκατ. το 2019. Αντίστοιχο παράδειγμα ενίσχυσης του δημογραφικού δυναμικού εφαρμόζει και το Ισραήλ του οποίου ο πληθυσμός εκτοξεύθηκε από 7,41 εκατ. το 2008 σε 9,08 εκατ. το 2019 με ανάλογη μεγέθυνση του ΑΕΠ της χώρας που πλέον ξεπερνάει τα 390 δισ. δολάρια ΗΠΑ (2019) όταν το ΑΕΠ της Ελλάδος που προ κρίσης υπερέβαινε το ΑΕΠ του Ισραήλ φθάνει σήμερα τα 224 δισ. δολάρια ΗΠΑ.

10. Απλοποίηση των κριτηρίων απόκτησης χρυσής βίζα (Golden Visa) και ελληνικής ιθαγένειας από ξένους επενδυτές στην Ελλάδα. Η προσέλκυση όσο το δυνατόν περισσότερων ξένων επενδυτών (μαζί με τις οικογένειές τους) θα μπορούσε να ενισχύσει το δημογραφικό δυναμικό παράλληλα με την οικονομική δραστηριότητα της μητροπολιτικής Ελλάδος στα πρότυπα αντίστοιχων πολιτικών που έχει εφαρμόσει η Κύπρος της οποίας ο πληθυσμός έχει εκτοξευθεί από 697.500 κατ. το 2001 σε 875.900 κατ. το 2019.

11. Ευρεία πανελλαδική ενημερωτική καμπάνια σχετικά με θέματα δημογραφικής πολιτικής, προτύπων οικογένειας και εισαγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης για τη σεξουαλική αγωγή και το δημογραφικό ζήτημα μετά των επιπτώσεών του στην κοινωνική ζωή και πραγματική οικονομία της χώρας (εκπαίδευση/ενημέρωση σε θέματα γονιμότητας, μέτρων αντισύλληψης, επίδρασης των αμβλώσεων στην δευτεροπαθή υπογονιμότητα των γυναικών κλπ.).

Σκοπός της παρούσας ανάλυσης είναι να ευαισθητοποιηθούν οι αρμόδιοι φορείς προκειμένου να ληφθούν («εχθές!») γενναία μέτρα ενίσχυσης του δημογραφικού δυναμικού. Πρέπει να γίνει κοινώς κατανοητό ότι δεν έχει καμία ουσιαστική σημασία να μιλάμε για οικονομία, αγορά, επενδύσεις, ανάπτυξη, βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, ασφαλιστικό σύστημα και άλλα σημαντικά οικονομικά θέματα όταν παραβλέπουμε το πλέον σημαντικό που είναι το μέγεθος της ίδιας της αγοράς, τη σύνθεση αυτού του πληθυσμού και τις δημογραφικές τάσεις για το μέλλον. Πρέπει επιτέλους να συνειδητοποιήσουν οι ιθύνοντες ότι ουσιαστική οικονομική ανάπτυξη δίχως ισχυρό δημογραφικό δυναμικό δεν μπορεί να επιτευχθεί. Και για την πατρίδα μας στην παρούσα συγκυρία κρίνεται πιο επιτακτική ανάγκη από ποτέ να ανακοπεί η φθίνουσα πορεία του πληθυσμού της και να τεθούν ισχυρές βάσεις καταρχήν για τη σταθεροποίηση του δημογραφικού της δυναμικού και εν συνεχεία για την ενίσχυσή του με προοπτική μια Ελλάδα ανταγωνιστικότερη, ελκυστικότερη σε νέες μεγάλες επενδύσεις και με μεγαλύτερο γεωοικονομικό βάρος ιδιαιτέρως στην νευραλγική περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου όπου ευρίσκεται γειτνιάζουσα με μια γιγαντωμένη Τουρκία με πληθυσμό που υπερέβη στα τέλη του 2018 τα 82 εκατ. (αυξανόμενη κατά 1,19 εκατ. μόλις σε ένα έτος – 0,82 εκατ. από τη θετική φυσική κίνηση και 0,37 εκατ. από το θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο ήτοι την ενσωμάτωση μεταναστών και προσφύγων) και ΑΕΠ που φθάνει τα 706,24 δισ. δολαρίων ΗΠΑ (2019) παρά την κρίση που βιώνει τα τελευταία έτη.

Με σκληρή και αγόγγυστη προσπάθεια και την εξοικονόμηση κονδυλίων για την εφαρμογή σοβαρής μακροπρόθεσμης δημογραφικής πολιτικής η Ελλάδα θα μπορέσει να θέσει τις βάσεις μιας ισχυρής μα πρωτίστως διατηρήσιμης μεγέθυνσης του ΑΕΠ της.

---

Σημείωμα: Kατά την συγγραφή των τελευταίων προτάσεων του παραπάνω άρθρου-ανάλυσης ήταν βράδυ της 7^ης Σεπτεμβρίου 2019, η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου κυμαινόταν στο 1,592% ενώ ο ΓΔ του ΧΑ είχε κλείσει την 6^η/9^ου/2019 στις 869,38 μονάδες με πτώση 0,60% και κεφαλαιοποίηση στα 59,98 δισ. ευρώ ήτοι στο 31,44% του ΑΕΠ της χώρας που στα τέλη του 2018 έφθανε τα 190,8 δισ. ευρώ.

---

Αποποίηση ευθύνης: Το παραπάνω άρθρο αποτελεί ανάλυση οικονομικών και δημογραφικών δεδομένων και οποιαδήποτε προσωπική άποψη, άμεση ή έμμεση αναφορά στην εγχώρια ή αγορές ξένων χωρών, σχόλιο, τιμή ή άλλη πληροφορία περιλαμβάνεται σε αυτό υπάρχει με σκοπό τη γενική ενημέρωση των αναγνωστών και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί συμβουλή ή σύσταση ή πρόταση ή προτροπή ή παρότρυνση για οποιουδήποτε είδους αγοραπωλησία ή επένδυση στην ελληνική ή άλλες διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου.

*Ο κ. Χρήστος Γκίκας είναι Οικονομικός Αναλυτής, εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα.

[!] GREECE in 2019: On the path to an Economic Take-Off -|- Greece’s economy will grow at its fastest pace since 2007 [!]

[!] I am sending you from the bottom of my heart 2019 warm wishes for an extremely prosperous, dynamically productive, healthy, blissful, delightful, creative, highly promising and inspirational new year [!]

|> After a long period of financial crisis and unprecedented recession (decrease of GDP or almost zero GDP growth rate from 2008-2016, GDP growth rate in 2017: +1.5%, GDP growth rate in 2018: ≈+2.0%) and demographic collapse, I strongly believe that 2019 will be the beginning of a new Greek Economic Miracle, an Economic Take-Off, an Investment Shock and a long-term turnaround story for Greece’s emerging economy and real market with highly positive GDP growth rate of about +2.5% which will be the fastest pace in eleven (11) years (since 2007!).

The worst (i.e. grinding austerity, savage spending cuts and misery for millions of Greeks) is over and in 2019 will be a year of a strong GRecovery (after a smooth and relatively remarkable economic recovery of 2017 and 2018, respectively). Particularly, the Greek economy will pick up as it emerges from its third bail-out, with tourism receipts and retail sales offsetting the damage from fiscal restraint and unsteady trade. Furthermore, the implementation of significant Energy and RES (Wind and PV) projects as well as enormous infrastructure investments will boost the economic growth in 2019.

Long-suffering Greeks have been given a beacon of hope and Greece will continue to take the necessary measures in order to rebuild confidence. It is worth mentioning that according to the IMF Greece’s GDP will grow by +2.4% in 2019.

Νew great investment opportunities will arise in the next years from several economic sectors of the Greek market like Greek RES Market (Large-scale Wind and PV projects), Energy Sector, Tourism, Construction Industry (See the Hellinikon Mega Project | An investment of about 7 billion euros: The Hellinikon Mega Project), Maritime Sector, Research and new Technologies, Capital Market (via Athens Stock Exchange/ASE), Agricultural Sector and Logistics.

Τhe coming economic GRestart, GRecovery, GRinvest, upGRade & GRowth will be very stronger than expected and the Greek brain drain (-) can be converted into a Greek brain gain (+) within a reasonable period of time.

-| More and more investors will find a market that looks very promising especially in 2019:  G R E E C E |-

 

Greek market key facts: 

GDP (2018): $218 bil. – Market size (population, 2018): ≈10.7 mil.

<[!]> GREECE 2019: A brighter future ahead <[!]>

[GR] 

<|> 2019 αγωνιστικές ευχές σε όλο τον κόσμο για ένα δυναμικά αναπτυξιακό, υγιές, ευτυχισμένο, πνευματοφόρο, ειρηνικό και δημιουργικό νέο έτος <|>

-|| Χρόνια πολλά Ελλάδα! Καλή Χρονιά Πατρίδα! ||-

[!] GREECE 2018: On the way to a new Economic Miracle [!] -|- [!] Greece’s economy will grow at its fastest pace in eleven (11) years [!]

[!] I am sending you from the bottom of my heart 2018 warm wishes for a healthy, bright, productive, extremely prosperous, creative, blissful, delightful, energetic and highly promising new year [!]

|> I strongly believe that 2018 will be the beginning of an Economic take-off, a new Greek Economic Miracle and a long-term turnaround story for Greece’s emerging economy and real market with highly positive GDP growth rate of about +2.5% (!) which will be the fastest pace in eleven (11) years (since 2007!).

After almost ten (10) successive years of grinding austerity, savage spending cuts and misery for millions of Greeks (deep recession or almost zero growth rate, deflation, frighteningly high unemployment rate and unprecedented demographic collapse), 2018 will be the year when Greece finally turns the corner by returning to the international financial markets (in August, 2018).

Long-suffering Greeks have been given a beacon of hope with predictions by international creditors and the Bank of Greece that the Greek GDP will grow by +2.4% in 2018 – up from about +1.5% in 2017.

After so many years of austerity imposed by the Troika (EC, ECB and IMF), the country is expected to wean itself off international loans in the coming August, ending its third and final (!) bail-out program.

Νew great investment opportunities will arise in the coming years from several economic sectors of the Greek market like Greek RES Market (Large-scale Wind, PV and Biomass/Biogas projects), Energy Sector, Tourism, Construction Industry (See the Hellinikon Mega Project | An investment of about 7 billion euros: The Hellinikon Mega Project), Maritime Sector, Research and new Technologies, Capital Market (via Athens Stock Exchange/ASE), Agricultural Sector and Logistics.

Τhe coming economic GRestart, GRecovery, GRinvest & GRowth will be very stronger than expected and the Greek brain drain (-) can be converted into a Greek brain gain (+) in the next years. 

-| More and more investors and hedge funds finally find a market that looks very promising:  G R E E C E |-

Many hedge funds from all over the world are starting to buy Greek assets after a lengthy hiatus, betting Greece’s market has been overlooked by most investors and offers potential investment opportunities.

 

Greek market key facts: 

GDP (2017): $204 bil. – Market size (population, 2017): ≈10.7 mil.

 

<[!]> Greece can look forward to a brighter future <[!]>

[!] 2017 will be the beginning of an economic take-off for Greece’s highly promising real market — A new Greek Economic Miracle has just begun [!]

[!] I am sending you from the bottom of my heart 2017 warm wishes for a healthy, blissful, creative, highly promising, productive and prosperous new year [!]

|> Furthermore, I strongly believe that 2017 will be the beginning of an economic take-off, a new Greek Economic Miracle and a long-term turnaround story for Greece’s emerging economy and real market with highly positive GDP growth rate (≈2%)!

Besides, more and more investors and funds from all over the world bet that Greece will survive and thrive!

|> After nine (9) successive years of financial crisis (deep recession or almost zero growth rate, deflation, frighteningly high unemployment rate and unprecedented demographic collapse) Greece is very likely to return to strong economic growth.

Νew investment opportunities will arise in the coming years from several economic sectors of the Greek market like Tourism, Energy Sector, Greek RES Market (Large-scale Wind, PV and Biomass/Biogas projects), Construction Industry, Maritime Sector, Research and new Technologies, Capital Market (via Athens Stock Exchange/ASE), Agricultural Sector and Logistics.

Τhe Grexit will be converted into a strong GRECOVERY and economic GRESTART as well as the Greek brain drain can be converted into a Greek brain gain in the near (brighter) future.

Therefore, we have to make a very serious effort to regain financial stability.

<|> And the rhetorical question remains. Are you ready for a new Greek Economic Miracle from 2017 onwards? <|>

<|> Καλή νέα χρονιά Ελλάδα! Υγιές, ειρηνικό, πνευματοφόρο και δυναμικά αναπτυξιακό το νέο έτος Πατρίδα! <|>

-|| 2017 αγωνιστικές ευχές σε όλο τον κόσμο ||-

~|Greece’s Economic Slump|~ (A personal independent opinion)

In our debt-choked and totally (economically, socially and demographically) imploding mother country; the competent politicians have to focus on the real economy instead of only the fiscal-accounting and monetary indices. In other words, it is not worth taking into account the fiscal indices of an economy if its market and the real population have absolutely collapsed.

In my humble opinion, the case of Latvia which achieved a remarkable degree of fiscal consolidation (after a really tough austerity program) without taking into consideration the unprecedented demographic catastrophe in the general population which dropped by 12% within just 10 years (from 2.35 mil. in 2001 to 2.07 mil. in 2011, a real national disaster!) should strongly be an example to avoid for Greece and its 10.8-million population.

Besides, it is almost impossible for a market without a strong demographic potential to get a significant, healthy and mainly sustainable growth.

[(Nominal GDP growth rate at constant prices 2005_(official data)]:

2006 –> +5.53%
2007 –> +3.63%
______________

2008 –> -0.20%
2009 –> -3.18%
2010 –> -4.85%
2011 –> -7.15%
2012 –> -6.38%
2013 –>    ???   (6th consecutive year of recession)
{Absolute-Unprecedented National Disaster}

Updated Forecasts by European Commission (published on May, 2013)
2013 –>≈ -4.20%

2014 –>≈ +0.60% 

Postscript: “When I die, do not come near my body, because my hands may not be able to wipe your tears anymore”.   (!) I’ll just keep on loving you no matter what happens… Even after death (!)

Official Resident Population of Greece: 10,815,197 (Final 2011 Census Results)

(!) WORTH READING (!)
“The Official Resident Population of Greece stands at 10,815,197 according to the Final Results of last year’s Population and Housing Census (May 2011), announced by the Hellenic Statistical Authority yesterday (December 28, 2012). Unfortunately, the UNBELIEVABLE and UNPRECEDENTED Demographic Collapse was officially confirmed”.

Resident population 2011 (+immigrants): 10,815,197.
Resident population 2001 (+immigrants): 10,934,097.

Increase rate: -1,0874%

You can find the detailed results of the Resident Population to the level of Municipality and for every administrative division of the country down to the level of “oikismos” (read the related link-Excel file) at the following address:

http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/A1602_SAM01_DT_DC_00_2011_02_F_EN.pdf

Particularly, there is all the official information about the resident population as it was announced by the Hellenic Statistical Authority at the levels of Region, Regional Unit, Municipality, Municipal Unit, Local Unit and housing estate.

It is important to mention that the Resident Population of Greece is considered as the official population of the country and according to that number (10,815,197) will be calculated all the related macroeconomic and social indices, data and statistical information (electricity, energy demands etc.).

UNBELIEVABLE demographic collapse in Greece!

“UNBELIEVABLE demographic collapse in Greece! Greece’s official and legal population stands at 9,903,268 according to the results of last year’s census (May 2011), made public by the Hellenic Statistical Authority (ELSTAT) yesterday, (July 31, 2012)”. Legal (and official) population 2011: 9,903,268 Resident population 2011 (+immigrants): 10,787,690 Legal population 2001: 10,206,539 Resident population 2001 (+immigrants): 10,934,097